Κάστρο Πάτρας

Το Κάστρο της Πάτρας αποτελείται από έναν ευρύ εξωτερικό περίβολο με πύργους και προμαχώνες, που περιέβαλε από τις τρεις πλευρές βαθιά τάφρος.

Στη βορειοανατολική γωνία, όπου υψώνεται φυσικό ανάχωμα, υπάρχει δεύτερος (εσωτερικός) περίβολος με ισχυρούς πύργους που προστατεύεται επίσης από τάφρο.

Κάνοντας ένα διαχωρισμό των οικοδομικών φάσεων των τειχών και των πύργων του Κάστρου, στην παλαιότερη περίοδο, την βυζαντινή, αποδίδονται τα χαμηλά τμήματα του βορείου τείχους, που παρουσιάζουν ισχυρή τοιχοδομία από λαξευτούς μεγάλους πωρόλιθους και μάρμαρα, τμήματα του τείχους δίπλα στον επτάπλευρο προμαχώνα της νοτιοανατολικής πλευράς, μεγάλο μέρος του πύργου του εσωτερικού περιβόλου, όπου παρατηρείται άφθονη χρήση αρχαίου υλικού, καθώς και σε τμήμα του νότιου τείχους.

Τα στοιχεία αυτά φανερώνουν ότι η βασική κάτοψη του Κάστρου είανι η αρχική βυζαντινή, που διαδέχτηκε την αρχαία ακρόπολη και κτίστηκε σε μεγάλο μέρος από τα ερείπιά της.

Σε προσθήκες των Φράγκων του 13ου και 14ου αιώνα ανήκει μεγάλο μέρος της ανατολικής και νότιας πλευράς των τειχών, ενώ στους Ενετούς και στην περίοδο 1408-1413 αποδίδεται ο κυκλικός προμαχώνας της δυτικής πλευράς που δεσπόζει της πόλης και τμήμα του εσωτερικού περιβόλου.

Στην περίοδο των Παλαιολόγων χρονολογείται μικρός ορθογώνιος πύργος στη νότια πλευρά, με χρήση αρχαίου υλικού στην κύρια όψη και συνεχείς οριζόντιες στρώσεις πλίνθων στις πλαγιές, καθώς και τμήμα του δυτικού περιβόλου με οκτώ υψηλά ανακουφιστικά τόξα στην εσωτερική παρειά, στοιχεία που μορφολογικά σχετίζονται με τις οχυρώσεις του Μυστρά.

Τούρκικα τέλος έργα είναι η διαμόρφωση της θολωτής εισόδου, που προστατεύεται από ορθογώνιο πύργο, η διαμόρφωση των προμαχώνων ώστε να δέχονται πυροβόλα όπλα, ο επτάπλευρος μεγάλος πύργος της νοτιοανατολικής γωνίας, που εμφανίζει επιμελημένο κτίσιμο σε απομίμηση βυζαντινής τεχνικής, μεγάλα τμήματα των τειχών όλων των πλευρών, που διακρίνονται από την προχειρότητα της κατασκευής, και όλες σχεδόν οι επάλξεις.

Το εσωτερικό του Κάστρου παρουσιάζεται σήμερα ισοπεδωμένο και δενδροφυτευμένο, χωρίς εμφανή ίχνη των κτισμάτων που υπήρχαν  άλλοτε (ναοί, τζαμιά, στρατώνες, κλπ.).

Συστηματική όμως ανασκαφική έρευνα δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα, ώστε να αποκαλυφθούν τα ίχνη της μακραίωνης ιστορίας του χώρου που ξεκινάει από τα αρχαία χρόνια.